Lỗ Ban tương truyền là ông tổ của nghề mộc đã được hoá thân thành Thánh đã phát minh ra cây thước Lỗ Ban. Cây thước Lỗ Ban có rất nhiều thuyết khác nhau liên quan đến xuất xứ của nó. Chỉ biết rằng trong Phong Thuỷ thì nó được ứng dụng để đo chiều dài trong thiết kế nhà cửa và âm phần.
Hiện nay người ta thường sử dụng loại thước Lỗ Ban dài 43cm chia thành 8 cung bằng nhau :
Cung | Ý Nghĩa |
Tài | Ứng với sao Tham Lang tức Sinh Khí – Tốt |
Bệnh | Ứng với sao Phá Quân tức Tuyệt Mệnh – Xấu |
Ly | Ứng với sao Vũ Khúc tức Phúc Đức – Tốt |
Nghĩa | Ứng với sao Cự Môn tức Thiên Y – Tốt |
Quan | Ứng với sao Văn Khúc tức Lục Sát – Xấu |
Kiếp | Ứng với sao Liêm Trinh tức Ngũ Quỷ – Xấu |
Hại | Ứng với sao Lộc Tồn tức Hoạ Hại – Xấu |
Bổn | Ứng với sao Tả Phụ tức Phục Vị – Tốt |
Đo chiều dài của nhà cửa, vật dụng mà rơi vào các cung Tài, Ly, Nghĩa, Bổn là tốt, các cung khác là xấu.
Ngoài ra còn một loại khác dài 52cm chia thành 8 cung bằng nhau như sau :
Cung | Ý Nghĩa |
Quý Nhân | Hành Mộc – Tốt |
Hiểm Hoạ | Hành Thổ – Xấu |
Thiên Tai | Hành Thổ – Xấu |
Thiên Tài | Hành Thuỷ – Tốt |
Nhân Lộc | Hành Kim – Tốt |
Cô Độc | Hành Hoả – Xấu |
Thiên Tặc | Hành Hoả – Xấu |
Tể Tướng | Hành Thổ – Tốt |
Quý vị có thể sử dụng một trong hai loại trên để đo đạc và tính toán. Nếu cẩn thận có thể sử dụng cả hai loại thước trên.
Về tính khoa học của thước Lỗ Ban hiện có rất nhiều cách giải thích khác nhau, có thuyết cho rằng đó là sự trải dài của Bát Quái và việc sử dụng thước tuân theo Bát Quái và Ngũ Hành. Song theo khoa học thì ngay cả trong lòng đất cũng tồn tại những dao động với những tần số khác nhau, nhất là những dao động âm trong lòng đất vồn liên tục tồn tại. Vì vậy, nếu kích thước của nhà ở và các yếu tố trùng với bước sóng thì dễ gây ra cộng hưởng và làm giảm sự bền vững. Có thể, cây thước Lỗ Ban là sản phẩm của sự đúc kết kinh nghiệm trong xây dựng để tránh những sự cộng hưởng hoặc phần bụng sóng dao động mạnh, giảm thiểu được rủi ro, tăng tuổi thọ cho nhà ở và vật dụng.